Menekşe-1 Sk. No:3/1 Kızılay - Çankaya / Ankara 0312 433 13 28 sehirmedeniyet@gmail.com |
Diyanet İşleri Başkan Müşaviri Sayın Doç. Dr. Enver ARPA “Günümüzdeki Siyasi Selefilik ve Cihat Anlayışı” konulu seminerinde selefiliği tanımlayarak siyasi selefiliğin yayılmasını besleyen başlıca nedenlere değindi.
Selefiğin ana karakteristik özelliğine değinen Enver Arpa, bu tavrın ana karakteristiğinin hüküm çıkarmada veya daha genel anlamda dini anlamda ayet ve hadise dayalı anlama çabası içerisinde olması ve yoruma ve akli çıkarımlara karşı çıkması olduğunu söyledi.
Selefilik daha çok Ehl-i Rey önderi olarak kabul edilen Ebu Hanife tarafından temsil edilen dini naasların anlaşılmasında yorumu ve uygulamayı daha çok dikkate alan anlayışa karşı olarak ortaya çıkmıştır.
Selefilik bir mezhep değildir. Bir yaklaşımın adıdır.
Siyasi selefiliğin ortaya çıkması Muhammed b. Abdulvahhab önderliğinde ortaya çıkan Vahhabilik anlayışı ile başlamıştır. Selefi akımlar siyasi talepleri veya çıkarları farklılaştıkça farklı anlayışlar geliştirebilmektedirler.
Ancak hemen hepsi siyasi amaçları için dini araçsallaştırmaktadırlar. Arpa, siyasi selefiliğin yayılmasını besleyen başlıca nedenleri şu şekilde sıralamaktadır:
1. Fıkhi mezhepler sadece ibadet alanları ile sınırlı hale gelmiş bulunmaktadır. Müslümanların karşı karşıya kaldığı siyasi meydan okumaya tavır geliştirecek durumda olmaması.
2. İslam dünyasında yaşanan işgaller selefiliğe taze kan oldu.
3. Irak Savaşı sonrası ABD’nin Irak’ta uyguladığı alt kimlikleri, dini inanç gruplarını göz ardı eden ayrımcı politikaları. 4. Arap Baharı olarak isimlendirilen dönemde Batılı ülkelerin bu ülkelerde takındığı tavır özelliklede Suriye iç savaşındaki tutumları dünyanın her yerinde dini hassasiyetleri yüksek olan gençlerin Batı’yı hedefe koyan selefi akımlara sempati beslemelerinde önemli bir sebep olmuştur. 5. Emperyalist güçlerin İslam dünyasını zayıf düşürmek için siyasi selefiliği manipüle etmek amacıyla desteklemesi bu akımların hızla yayılmasını sağlamıştır. 6. Bazı siyasal selefi gruplar gençlerin hoşlandıkları modern kitle iletişim araçlarını kullanarak taraftar bulmakta, vadettikleri maddi ve manevi teşviklerle bir cazibe yaratmaktadır. 7. Sloganik dini söylemlere, cihat, şehadet, cennet, cehennem gibi rağbet gören söylemlerle gençlere hitap ederek kendilerini ifade edebilecekleri bir alan oluşturan siyasal selefi gruplar bu yolla rahat taraftar bulabilmektedir.